Drukke honden

Help, mijn hond is hyperactief!

Echte hyperactiviteit, vergelijkbaar met ADHD bij mensen, komt maar heel weinig voor bij honden. Deze honden komen nooit volledig tot rust en hebben lichamelijk ook afwijkingen in hartslagfrequentie (= aantal hartslagen per minuut), ademfrequentie (= aantal ademhalingen per minuut) en temperatuur. Bij zo’n hond moeten ook andere ziekte oorzaken worden uitgesloten door een dierenarts. Voor echte ADHD is vaak gedragsmedicatie nodig om het dier tot rust te brengen.

Overactieve hond

Meestal is er echter sprake van een overactieve hond of van een hond die te weinig beweging of uitdaging krijgt. En daar kun je als eigenaar gelukkig wèl wat aan doen. Het drukke gedrag van de hond kan zich op verschillende manieren uiten, bijvoorbeeld in: rusteloos gedrag in huis, niet gaan liggen, steeds maar door gaan met aandacht vragen of speeltjes brengen, niet moe te krijgen of veel blaffen.

Tussen de verschillende hondenrassen zijn er duidelijke verschillen in energieniveau. Zo zijn Jack Russel terriërs in het algemeen energieke, drukke, blafferige hondjes. Dat past bij de taak waarvoor ze oorspronkelijk gefokt zijn: jachthondjes die zelfstandig kunnen jagen op kleine dieren. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Chow-Chow: een rustige, onafhankelijke waakhond. Maar ook binnen een ras kunnen verschillen in energie voorkomen. Zo bestaan er naast de bekende drukke Labradors ( is ook gefokt als jachthond), ook hele rustige varianten van dit ras.

Angst en onzekerheid

Overactief gedrag kan verschillende redenen hebben. In een aantal gevallen kan angst of onzekerheid een rol spelen. Als een hond bang is zal hij ook niet snel gaan liggen en tot rust komen. Hiervoor heb je namelijk vertrouwen nodig. En als je bang bent heb je dat niet.

Je ziet dit probleem nog wel eens bij honden die uit het buitenland komen via een opvangorganisatie. Deze honden zijn vaak niets of heel weinig gewend van wat honden bij ons meemaken: in huis leven, de drukte in het gezin, veel vreemde honden op straat die je tegenkomt. Deze honden (en hun eigenaren) moeten goed begeleid worden om van hun angst af te komen en dingen aan te leren.

Dit heeft tijd nodig en professionele begeleiding door een gedragstherapeut, eventueel ondersteund met gedragsmedicatie of homeopathie via een dierenarts.

Jong geleerd...

Het kan ook zijn dat de hond als pup nooit geleerd heeft om tot rust te komen. Uit zichzelf zal een pup heel lang door gaan met spelen. Ook kinderen hebben nog al eens de neiging om een pup steeds op te pakken of te aaien. Als eigenaar moet je de pup af en toe echt even een rust momentje geven. Vaak zie je dan ook dat de pup meteen in slaap valt. Een bench kan hierbij behulpzaam zijn, mits op een positieve manier gebruikt.

Onvoldoende geestelijke en lichamelijke uitdaging

Als laatste de meest voorkomende reden voor overactieve honden: te veel energie en onvoldoende geestelijke en/of lichamelijke uitdaging in het dagelijks leven. De meeste grotere honden hebben eigenlijk minimaal 2-4 uur beweging per dag nodig. Met 4 x 10 minuten uitlaten gaat dat dus niet lukken. De beweging is nodig om energie kwijt te raken, maar ook voor een goede vertering en het onderhouden van gezonde spieren en botten. Denk dus goed na voordat je een hond neemt of je wel voldoende tijd per dag beschikbaar hebt om aan de bewegingsbehoefte van je hond te voldoen.

Een goed alternatief voor lange wandelingen is de hond aan de fiets uitlaten of met de hond te gaan joggen. Dit moet wel aangeleerd of opgebouwd worden en realiseer je dat de conditie van de hond nog beter wordt. Naast pure beweging is het ook belangrijk om honden regelmatig met andere honden te laten spelen. Het liefst van gelijke grootte, vergelijkbare leeftijd en energieniveau. Het blijven roedel dieren die behoefte hebben aan sociale interactie met andere honden.

Naast lichamelijke inspanning is ook geestelijke uitdaging belangrijk. Honden zijn slimme dieren en kunnen zich dus gaan vervelen als er geen uitdagingen zijn. Vaak gaan honden dan maar zelf op zoek naar een uitdaging: hoe sloop ik iets, hoe kom ik in een kast of hoe kom ik door een dichte deur. Het aanbieden van geestelijke uitdaging kun je op verschillende manieren doen. Zo kun je honden moeite laten doen voor hun eten. Door eten te verstoppen (in huis of in een kong) of door het voer in voerpuzzels te doen.

Activiteiten die je met je hond kunt doen

Ook kun je met je hond gaan trainen: op een club (behendigheid, flyball, gehoorzaamheid, speuren, jachttraining, doggy dance) of gewoon thuis of tijdens een wandeling.Thuis kun je dieren dingen of mensen laten zoeken en buiten kun je ze laten speuren of opdrachtjes laten uitvoeren. Bijvoorbeeld over iets heen springen, om iets heen lopen of over een randje lopen.

Er zijn tegenwoordig allerlei soorten hondentrainingen en websites waar je inspiratie op kunt doen voor geestelijke en lichamelijke uitdagingen voor je hond en voor jou! Kijk wel altijd of de activiteit past bij het ras dat je hebt. Sommige honden vinden speuren nu eenmaal leuker dan gehoorzaamheid. En een lichaamsbouw zoals korte pootjes, of een kwetsbare rug leent zich minder goed voor fysiek zware sporten als flyball en behendigheid.

Tot slot “na gedane arbeid is het goed rusten”. Zorg thuis voor een rustige plek voor de hond, waar hij ongestoord tot rust kan komen. Mocht het je toch niet zelf lukken met je hond, schroom dan niet om de hulp in te schakelen van een erkende gedragstherapeut voor honden of een dierenarts, zodat het voor jou en je hond weer gezellig wordt.

Auteur: Evelien van der Waa, Dierenarts